ΑΚΑΤΑΣΧΕΤΟ ΤΡΑΠΕΖΙΚΩΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΩΝ

Με την ΠΟΛ 1222/09.10.2015 παρέχονται διευκρινίσεις για τη μείωση του ορίου του ακατάσχετου ποσού μισθών, συντάξεων και ασφαλιστικών βοηθημάτων των οφειλετών του Δημοσίου και καταθέσεων φυσικών προσώπων σε πιστωτικά ιδρύματα η οποία επήλθε με το αρθ.2 ν. 4336/2015 που τροποποίησε το άρθρο 31 του ΚΕΔΕ.

Συκεκριμένα:

α) μειώθηκε το όριο του ακατάσχετου ποσού μισθών, συντάξεων και ασφαλιστικών βοηθημάτων των οφειλετών του Δημοσίου από χίλια πεντακόσια (1.500) ευρώ σε χίλια (1.000) ευρώ, ενώ για ποσά άνω των χιλίων (1.000) ευρώ έως χίλια πεντακόσια (1.500) ευρώ επιτρέπεται η κατάσχεση επί του ½ αυτών και τέλος για ποσά άνω των χιλίων πεντακοσίων (1.500) ευρώ επιτρέπεται η κατάσχεση επί του συνόλου του υπερβάλλοντος των χιλίων πεντακοσίων (1.500) ευρώ ποσού και

β) μειώθηκε το ακατάσχετο ποσό στις καταθέσεις φυσικών προσώπων σε πιστωτικά ιδρύματα για έναν και μοναδικό ατομικό ή κοινό λογαριασμό και σε ένα μόνο πιστωτικό ίδρυμα από χίλια πεντακόσια (1.500) ευρώ σε χίλια διακόσια πενήντα (1.250) ευρώ μηνιαίως,

Σύμφωνα με την συγκεκριμένη

1) Με την περίπτωση 8α της υποπαραγράφου Δ.1 της παραγράφου Δ του Μέρους Β’ του άρθρου 2 του ν. 4336/2015 αντικαθίσταται η περίπτωση ε’ της πρώτης παραγράφου του άρθρου 31 του ν.δ. 356/1974 (Κ.Ε.Δ.Ε.) και εξαιρούνται της κατάσχεσης εις χείρας τρίτων οι απαιτήσεις από μισθούς, συντάξεις καθώς και κάθε είδους ασφαλιστικά βοηθήματα που καταβάλλονται περιοδικά, εφόσον το ποσό αυτών μηνιαίως, αφαιρουμένων των υποχρεωτικών εισφορών, είναι μικρότερο από χίλια (1.000) ευρώ, στις περιπτώσεις δε που υπερβαίνει το ποσό αυτό επιτρέπεται η κατάσχεση για τα χρέη προς το Δημόσιο επί του ½ του υπερβάλλοντος ποσού των χιλίων (1.000) ευρώ και μέχρι του ποσού των χιλίων πεντακοσίων (1.500) ευρώ, ενώ για ποσά άνω των χιλίων πεντακοσίων (1.500) ευρώ επιτρέπεται η κατάσχεση επί του συνόλου του υπερβάλλοντος ποσού των χιλίων πεντακοσίων (1.500) ευρώ. Η διάταξη εφαρμόζεται τόσο στις κατασχέσεις που επιβάλλονται μετά την έναρξη ισχύος της (δηλ. από 19-08-2015), ανεξάρτητα από το χρόνο γένεσης των απαιτήσεων του Δημοσίου καθώς και στις ήδη επιβληθείσες ενεργείς κατασχέσεις για τις απαιτήσεις (από μισθούς, συντάξεις και κάθε είδους ασφαλιστικά βοηθήματα) του οφειλέτη έναντι του τρίτου που γεννώνται από την έναρξη ισχύος της (δηλαδή κατασχέσεις για τις οποίες ο τρίτος έχει προβεί σε θετική δήλωση και υφίστανται αποδοτέα από αυτόν ποσά στο Δημόσιο με βάση τις προγενέστερες διατάξεις).

Διευκρινίζεται ότι στην έννοια των υποχρεωτικών εισφορών εμπίπτουν οι υποχρεωτικές ασφαλιστικές εισφορές και τυχόν υποχρεωτικές κρατήσεις που επιβάλλονται με νόμο, όπως είναι οι υποχρεωτικές κρατήσεις του άρθρου 38 του ν. 3986/2011, ενώ δεν εμπίπτουν ο παρακρατούμενος Φ.Μ.Υ., το παρακρατούμενο ποσό έναντι της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης του άρθρου 29 του ν. 3986/2011 καθώς και τυχόν παρακρατήσεις από δάνεια.

Σημειώνεται ότι στην περίπτωση που ο οφειλέτης του Δημοσίου λαμβάνει σύνταξη, μισθό ή ασφαλιστικό βοήθημα από δύο ή περισσότερους φορείς, για την επιβολή της κατάσχεσης κατά τα ρητώς αναφερόμενα στην ως άνω διάταξη νόμου λαμβάνεται υπόψη το συνολικό ποσό αυτών. Για τις κατασχέσεις που θα επιβληθούν μετά την έναρξη ισχύος της παραπάνω διάταξης, θα πρέπει στο κατασχετήριο να προσδιορίζεται το ακριβές ποσό που κατάσχεται (όχι ποσοστό), ώστε να εφαρμόζονται οι περιορισμοί που τίθενται στον νόμο, δηλαδή το συνολικό ποσό που απομένει στον οφειλέτη να μην είναι μικρότερο από τα ανωτέρω ρητά καθορισθέντα όρια.

2) Με την περίπτωση 8β της υποπαραγράφου Δ.1 της παραγράφου Δ του Μέρους Β’ του άρθρου 2 του ν. 4336/2015 αντικαθίσταται το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 2 του άρθρου 31 του ν.δ. 356/1974 (ΚΕΔΕ) και μειώνεται το ακατάσχετο των καταθέσεων σε πιστωτικά ιδρύματα σε ατομικό ή κοινό λογαριασμό από τα χίλια πεντακόσια (1.500) ευρώ σε χίλια διακόσια πενήντα (1.250) ευρώ μηνιαίως για κάθε φυσικό πρόσωπο και σε ένα μόνο πιστωτικό ίδρυμα.

Υπενθυμίζεται ότι για τα φυσικά πρόσωπα που δεν έχουν γνωστοποιήσει τον μοναδικό τραπεζικό λογαριασμό τους στο πληροφοριακό σύστημα της Φορολογικής Διοίκησης, απαιτείται για την εφαρμογή της διάταξης αυτής η υποβολή ηλεκτρονικής δήλωσης, με την οποία θα γνωστοποιείται ο μοναδικός ακατάσχετος τραπεζικός λογαριασμός. Στην περίπτωση που υπάρχει λογαριασμός περιοδικής πίστωσης μισθών, συντάξεων και ασφαλιστικών βοηθημάτων θα πρέπει να γνωστοποιηθεί αποκλειστικά και μόνο ο λογαριασμός αυτός (άρθρο 31 παρ. 2 εδάφια δεύτερο και τρίτο του Κ.Ε.Δ.Ε., σχετ. και η ΠΟΛ.1109/14.4.2014).

Ακατάσχετος τραπεζικός λογαριασμός έναντι χρεών προς το δημόσιο

Από τον Αύγουστο του 2014 ενεργοποιήθηκε η ηλεκτρονική εφαρμογή του Taxisnet μέσω της οποίας οι φορολογούμενοι μπορούν να γνωστοποιήσουν στην Εφορία τον ένα και μοναδικό ακατάσχετο τραπεζικό λογαριασμό στον οποίο οι καταθέσεις (για τα φυσικά πρόσωπα) μέχρι του ποσού των 1000 ευρώ πλέον και σύμφωνα με τις διακρίσεις του νόμου για το υπόλοιπο ποσό δεν θα μπορούν να δεσμευτούν από την εφορία  έναντι χρεών προς το δημόσιο.

Η πρόσβαση στην ηλεκτρονική εφαρμογή για τη δήλωση του λογαριασμού, γίνεται με τους προσωπικούς κωδικούς Taxis.

Με βάση τον νόμο όπως αυτός ισχύει, καταθέσεις σε πιστωτικά ιδρύματα σε έναν και μοναδικό ατομικό ή κοινό λογαριασμό είναι ακατάσχετες μέχρι του ποσού των 1.000 ευρώ ανά συνδικαιούχο (δηλαδή σε περίπτωση κοινού λογαριασμού, το όριο των 1000 ευρώ ισχύει για κάθε δικαιούχο του λογαριασμού ξεχωριστά).

Συνεπώς σε κοινό λογαριασμό 2 συνδικαιούχων δεν κατάσχονται ποσά ως 2.000 ευρώ, 3 συνδικαιούχων δεν κατάσχονται ποσά 3000 Ευρώ κ.τ.λ.

 Να διευκρινιστεί εδώ ότι στις καταθέσεις σε κοινό τραπεζικό λογαριασμό ο καθένας από τους συνδικαιούχους μπορεί να χρησιμοποιεί το συνόλου του εκάστοτε υπολοίπου του λογαριασμού χωρίς τη σύμπραξη των υπολοίπων. Συνεπώς η Τράπεζα δικαιούται να δεσμεύσει ποσά από έναν τέτοιο λογαριασμό έναντι απαίτησης που τυχόν έχει κατά ενός εκ των συνδικαιούχων.

Τα πράγματα περιπλέκονται ακόμα περισσότερο λόγω του ότι ορισμένες Τράπεζες δεν επιτρέπουν να αποχωρήσει συνδικαιούχος από κοινό λογαριασμό (παρανόμως) .

Επίσης:

Δεν επιτρέπεται κατάσχεση μισθών, συντάξεων και ασφαλιστικών βοηθημάτων εφόσον το ποσό αυτών (αφαιρουμένων των εισφορών) είναι μικρότερο των 1250 ευρώ.

Στις περιπτώσεις που μισθός, σύνταξη κλπ υπερβαίνει τα 1250 επιτρέπεται η κατάσχεση επί του ενός τετάρτου του μισθού ή της σύνταξης.

Όλα τα ανωτέρω αφορούν τον ένα και μόνο τραπεζικό λογαριασμό που θα δηλωθεί ως ακατάσχετος και όχι όλους τους τραπεζικούς λογαριασμούς οι οποίοι κατάσχονται εξ ολοκλήρου.

Επίσης η προστασία ισχύει μόνο για την ημέρα της κατάθεσης και την επομένη αυτής. Βέβαια λόγω της ύπαρξης των capital controls και της αδυναμίας των καταθετών να πραγματοποιήσουν ανάληψη μεγαλύτερη των 420/εβδομάδα, θα πρέπει να γίνεται περαιτέρω συνεννόηση με την εκάστοτε Τράπεζα.

Τέλος σύμφωνα με την 41/2016 Γνωμοδότηση του ΝΣΚ, οι Τράπεζες (εν προκειμένω η ΕΤΕ) σε περίπτωση καταβολής αναδρομικών συντάξεως οφείλουν να αναγάγουν το σύνολο τους σε μηνιαία καταβολή και να εφαρμόσουν την προστατευτική ρήτρα σχετικά με το ακατάσχετο.

Βάσει όλων των ανωτέρω:

1. Καταρχήν φροντίζουμε όταν οφείλουμε στο Δημόσιο ή ιδιώτες κατά το δυνατόν να μην είμαστε συνδικαούχοι σε λογαριασμούς οι οποίοι παρουσιάζουν μεγάλο υπόλοιπο ή στους οποίου γίνεται κατάθεση μισθών ή συντάξεων κάποιου εκ των υπολοίπων συνδικαιούχων.

2. Ενεργοποιούμε το λογαριασμό μας ακατασχέτου μέσω του taxis προκειμένου να περιορίσουμε τις απώλειες. εάν έχουμε λογαριασμό μισθοδοσίας/συντάξεων πρέπει να είναι αυτός.

3. Σε περίπτωση που επιβληθεί κατάσχεση εις χείρας Τράπεζας, εάν ο κατασχεμένος λογαριασμός αποτελεί μισθοδοτικό/συνταξιοδοτικό άλλου συνδικαιούχου προσπαθούμε να αποχωρήσουμε. (φυσικά θα πρέπει ήδη να έχουμε άλλον λογαριασμό για τη διενέργεια των τραπεζικών συναλλαγών μας καθότι δεν είναι δυνατό λόγω capital controls να ανοίξουμε καινούριο).

4. Ελέγχουμε το ποσό το οποίο μας δεσμεύει η Τράπεζα σε δηλωμένο ακατάσχετο λογαριασμό) για να δούμε εάν τηρούνται τα όρια του ακατάσχετου. Εάν όχι διεκδικούμε τη διαφορά.

5. Φροντίζουμε να διαπιστώνουμε -ειδικά στην περίπτωση οφειλών στο Δημόσιο-ότι το δεσμευμένο ποσό από τις Τράπεζες αποδίδεται στον κατάσχοντα. (πράγμα το οποίο δε γίνεται αυτομάτως). Επίσης συνεννοούμαστε με την κατάσχουσα υπηρεσία ώστε το ποσό το οποίο αποδίδεται σε αυτήν να συμψηφίζεται με τις οφειλές μας.( Στα κατασχεμένα ποσά δίδεται άλλη ταυτότητα οφειλής Τ.Ο)

6. Τέλος, υπάρχει και η δυνατότητα σε περίπτωση που στον κατασχεμένο λογαριασμό δεν καταθέτονται μισθοί ή συντάξεις του οφειλέτη αλλά συνδικαιούχου, ο τελευταίος να δηλώσει άλλο λογαριασμό σύνταξης ή μισθοδοσίας (στον οποίο φυσικά ο οφειλέτης δεν είναι συνδικαιούχος).

πηγές: http://www.efpolis.gr, http://www.dschania.org3, http://www.elsyn.gr